محوطه سازی ویلا چیست؟ مراحل محوطه سازی به چه صورت است؟ امروزه محوطه سازی یا همان لنداسکیپ به یکی از ارکان زیبایی‌شناسی، در معماری ساختمان‌ها، مبدل شده است. طراحی فضای سبز و محوطه سازی باغ، به فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که، ویژگی‌های قابل رویت یک منطقه از زمین را اصلاح نماید. رزماری وِرِی (Rosemary Verey)، از طراحان برجسته محوطه‌سازی باغ، در این مورد می‌گوید: “محوطه‌سازی در معنای استخوان‌بندی باغی در حال کاشت است!” محوطه‌سازی از سنگ‌فرش‌ها و نحوه کفسازی تا تزئینات باغی را شامل می‌شود که به فضا شخصیت و ساختار اصولی می‌بخشد. درواقع بهترین زمان جهت طراحی دوباره یک باغ، در فصل زمستان است، زیرا گیاهان خفته (خوابیدن گیاه و درخت) هستند.
قبل از شروع طراحی محوطه سازی چه کارهایی انجام دهیم؟
طراحی محوطه باغ از اصولی برخودار است که رعایت آن‌ها در زیباسازی باغ نقشی اساسی را ایفا می‌کند:
- تعیین نیازها و خواسته‌ها از محوطه
پیش از شروع کار، باید درباره نیاز و خواسته خود از فضای محوطه سازی باغ را بدانید. پاسخ به سوالات زیر، به شما کمک می کند این پرسش‌ها عبارتند از:
-
- کودکانتان به چه اندازه فضای بازی نیاز دارند؟
- آیا می‌خواهید در باغتان سبزیجات خوردنی پرورش دهید؟
- آیا خانواده یا دوستان شما، در فضای باز جمع می‌شوند؟
- چه گیاهانی را می‌خواهید در باغ پرورش باشید؟
- به جانمایی فضاهای مختلف در باغ خود بیاندیشید
شاید بخواهید یک تراس در بخش غربی باغ خود بسازید، چراکه آفتاب بعد از ظهر بسیار زیاد است. یعنی اینکه غروب آفتاب در جایی که شما تراس را ساخته‌اید غیر از گرم کردن فضا، برای شما آرامش را به ارمغان می‌آورد. علاوه بر این، جهت وزش باد را حتماً بررسی نمایید، زیرا هیچ کس دوست ندارد جایی که در امتداد مسیر باد است بنشیند! درواقع جانمایی‌های اشتباه، در طراحی چشم‌انداز محوطه، موجب کاهش عملکرد صحیح از فضای مدنظرتان می‌شود که نتیجه آن، ناراحتی ساکنین خانه خواهد بود.
- از چشم‌اندازتان نهایت لذت را ببرید
درواقع یک نتیجه‌گیری سریع درباره محوطه‌سازی باغ و بدون فکر، می‌تواند باعث انتخابی اشتباه شود که در درازمدت اصلاً مؤثر نیست. کارشناسان طراحی باغ معتقدند که: پرسه زدن زمان طولانی در محوطه باغ، نه تنها در خلق و خوی شما تأثیری مثبت دارد، بلکه احساساتان را نسبت به رویدادهای زندگی به کل تغییر می‌دهد. پس همواره سعی نمایید روی چشم انداز محوطه منزل یا باغ خود، دقت داشته باشید. فکر کنید با چه المان‌هایی موجب نهایت لذت بردن از فضای باز شما می‌شوند.
- نقطه کانونی محوطه باغ خود را بیابید
هر طراح محوطه سازی باغ، از یک نقطه یا نقاط کانونی بهره می‌برد. درواقع با این روش، کار برای ادامه دادن، کمی ساده می‌شود. حال نقطه کانونی شاید مجسمه یا درخت باشد! البته در مواقعی هم نقطه کانونی (نقطه طراحی)، احساسی را در مقیاس معینی در انسان ایجاد می‌نماید. امّا همواره بهترین باغ‌ها، در هر اندازه که باشند، باید احساس آزادی را در مخاطب اِلقا نمایند.
- همواره به مقیاس و جهت تمرکز داشته باشید
درواقع این مسئله، دشوارترین اصل در محوطه‌سازی باغ محسوب می‌شود. امّا مقیاس و جهت هر کدامشان جلوه‌ای زیبا به محوطه می‌بخشند. تغییرات در اندازه، شکل و رنگ وجود دارند که موجب جذب افراد به درون فضای مدنظر می‌شوند. متخصصان بر مبحث پراهمیت تعادل مناسب میان تکرار و وجود عناصر جدید بسیار تأکید دارند. درواقع تکرار، حس انسجام را تداعی می‌کند، امّا شما هم قصد ندارید که ظاهر محوطه شما به‌صورت یکنواخت باشد. یک عنصر جدید و منحصربه‌فرد بهتر از داشتن تمام عناصر مختلف در سراسر محوطه است.
ایده هایی کاربردی برای محوطه سازی باغ
درواقع ایده‌های محوطه‌سازی باغ، با تحقیقات و بررسی‌های ضروری آغاز می‌شوند. در اصل با رویت عکس‌های متعدد از نحوه طراحی محوطه باغ سعی نمایید تا ایده‌های کاربردی را از آن الهام بگیرید. همیشه اندازه و ابعاد باغ را در نظر داشته باشید و همچنین به آنچه می‌خواهید چشم‌انداز اصلی باغ شما باشد فکر نمایید. در هر صورت، عناصری که لازم است برای نخستین‌بار در نظر بگیرید عبارتند از:
- حدود مرزها و دیوارها را به درستی بشناسید.
- از پرچین و نرده در محوطه باغ استفاده کنید.
- مسیرها و پیاده‌روها که به‌واسطه کفسازی با مصالح مختلف صورت می‌پذیرد را در نظر بگیرید.
- به داشتن چمن در فضای محوطه، فکر کنید.
- ویژگی‌های حوض، استخر یا آبنما را دست کم نگیرید.
- به مناطق کاربردی مانند ناهارخوری، فضای بازی، آلاچیق حتما فکر کنید.
- فضایی برای کاشت درختان، درختچه‌ها، گل‌ها در نظر بگیرید.
- به نورپردازی و روشنایی محوطه خود بیاندیشید.
هر کدام از عناصر عنوان شده در موارد بالا را لازم است که جهت محوطه سازی باغ خود بگنجانید. رسیدن به تعادل، یک جنبه قوی از طراحی خوب باغ محسوب می‌شود. همچنین به تمام مناطق، توجه یکسان داشته باشید و این نکته را فراموش کنید که گیاهان و درختچه‌ها در طول فصول مختلف، تغییر اندازه دارند.
حال سوال اصلی این است که آیا باغ شما جنبه رسمی دارد یا غیررسمی؟ چراکه باغ‌های رسمی، با تعداد کثیری خطوط مستقیم و پرچین‌های مرتب و هندسی شکل، تزئین می‌شوند. امّا در طرف مقابل، باغ‌های غیررسمی از منحنی‌های ارگانیک تشکیل شده‌اند و از سبک طراحی آزادتری برخوردار هستند.
علاوه بر این، محوطه‌سازی باغ از سبک‌های متنوعی تبعیت دارد درست مانند سبک سنتی و مدرن ویا ترکیب آن‌ها که نئوکلاسیک را به وجود آورده است. در هر حال، سبک‌ها محوطه طیف وسیعی از متریال و عناصر را در خود ترکیب می‌نمایند. این متریال‌ها آینه، فلز، بتن و تا دیوارهای نقاشی در کنار تزئینات زیبایی مثل مجسمه را شامل می‌شود. درواقع سبک طراحی کاملاً وابسته بر عناصر تشکیل‌دهنده محوطه سازی است.
رابرت مایرز (Robert Meyers)، طراح باغ دراین مورد می‌گوید: جزئیات ساده و ظریف بیشتر عناصر اصلی یک محوطه‌سازی موفق محسوب می‌شوند. عموم مردم غالباً با قرار دادن ایده‌ها و الگوهای کثیری در یک فضای کوچک، طراحی را بیش از حد پیچیده می‌نمایند که این کار چشم‌اندازه محوطه را شلوغ و تاحدودی گنگ نشان می‌دهد. پس ضرورت دارد که از هر عنصر به اندازه لازم استفاده شود تا تعادل در طراحی به هم نریزد.
مراحل درست کردن محوطه سازی ویلا
چنانچه خود شما دستی بر آتش دارید، درکنار مطالعه کتابهای مربوط به این کار، راهنماهای آنلاین طراحی مراحل محوطه سازی باغ خود را، انجام دهید. علاوه بر این، شما می‌توانید از کارشناسان و متخصصان خبره در زمینه محوطه‌سازی باغ هم کمک بگیرید. اصول اجرای درست مراحل محوطه سازی به شرح زیر است:
- تخریب محوطه قبلی:
هرنوع ساختمان یا ساختاری که در محوطه پیشین وجود دارد، باید تخریب شود. امّا اگر دوستدار طبیعت هستید از بریدن و قطع درختان و پوشش گیاهی سرزنده جداً خودداری نمایید.
- چیدن گیاهان هرز:
همه سطوحی که از گیاهان هرز انباشته است باید به‌طور کامل تمیز شوند. خاکبردای در این مرحله صورت می‌پذیرد. پس ضرورت دارد که خاک غیر حاصل‌خیز برداشته شود.
- نقشه‌برداری از محوطه:
ابتدا باید با نقشه‌برداری و نشانه‌گذاری کارمان را آغاز نماییم. چراکه این کار می‌تواند برحسب اندازه محوطه ما متفاوت باشد. این بدان معناست که فضاهای بزرگ نسبت به جاهای کوچک نیاز بیشتری به نقشه‌برداری از طریق دوربین و دیگر تجهیزات دارند.
- جلوگیری از ورود آب های سطحی به محوطه:
در اجرای مراحل محوطه سازی باغ، باید از ورود آب‌های سطحی جلوگیری نماییم. جهت انجام عملیات ساختمانی باید از کارهایی همانند بندهای خاکی، آبروها، سنگ‌چین‌ها، لوله گذاری‌ها و دیگر موارد استفاده شود.
- تأمین آب برای پوشش گیاهی:
درواقع بخش اعظم باغ، از پوشش گیاهی تشکیل شده است، بنابراین جهت رشد مناسب گیاهان و درختان، ضرورت دارد تا آبرسانی، به‌صورت اصولی انجام شود. با انجام این کار، باغ در تمام فصول ظاهر خود را حفظ می‌نماید. همچینن در این مرحله باید نحوه زهکشی آب خروجی هم، در نظر داشته باشیم.
- استفاده از فضاهای کاربری:
پیش از اجرای عملیات کاشت و کفسازی، باید محل فضاهای کاربری مثل آلاچیق، فضای بازی و دیگر موارد ضروری ساخته شوند. چنانچه پس از کفسازی این مرحله را انجام دهید، به علت عبور و مرور افراد و لوازم، امکان خراب شدن پوشش گیاهی و کفسازی پیاده‌رو، وجود خواهد داشت.
- کفسازی محوطه:
کفسازی، به تمام عملیاتی که به مسطح نمودن زمین و سپس جانمایی عناصر مربوط می‌شود را اشاره دارد. قسمتی از کفسازی به پوشش گیاهی و بخشی دیگر هم به محل پیاده‌رو و رفت‌وآمد افراد اشاره می‌نماید.
در محوطه سازی باغ از چه مصالح ساختمانی استفاده می شود؟
همواره متریال خود را با دقت زیاد، انتخاب نمایید و قیمت و شرایط پس از تحویل را، حتماً مورد بررسی قرار دهید. انواع مواد و مصالح ساختمانی مورد نیاز جهت محوطه سازی باغ عبارتند از:
- آجر
- چوب
- سنگ فرش
- شن و ماسه
- بتن
- شیشه
- کود گیاهی
- رنگ
هر متریال و مصالحی که محوطه‌سازی باغ خود استفاده می‌کنیم در بخشی خاصی از این سازه کاربرد دارد، مثلاً برای ورودی حیاط ساده و شیک، از سنگفرش و پیاده‌روها استفاده می‌شود. از چوب عموماً جهت ساخت آلاچیق و فضاهای کاربردی می‌توان استفاده نمود.
نتیجه گیری
جهت طراحی مبتکرانه مراحل محوطه سازی باغ، باید ایده داشته باشیم. چراکه با ایده درست و اجرای آن، از مقدار فضا و متریال حداکثر استفاده را جهت ایجاد فضایی سبز و شاد خواهیم بُرد. به این فکر کنیم که چگونه می‌توانیم چشم اندازه فضای باز خود را تغییر داده و به آن انرژی مضاعف بدمیم. همچنین از عناصری مهمی مانند آب، روشنایی، سازه‌های باغی، آثار هنری و دیگر موارد هم استفاده کنیم.
در نهایت هم به شکل و نوع مبلمان فضای باز هم باید توجه داشت. چراکه در عین راحت بودن باید کیفیت بالایی نیز برخوردار باشند و بتوان رویارویی در هر شرایط آب‌وهوایی مختلف را داشته باشند. در کل محوطه‌سازی باغ، یک کاری تخصصی بوده و نیاز به مطالعه در این مبحث را دارد. همچنین برای دریافت مشاوره در زمینه طراحی و محوطه سازی باغ و ویلا می توانید با مشاوران مجموعه ویلاسازی ، از بخش تماس با ما در ارتباط باشید.
